Мулоқот: Муборизаи муштарак алайҳи терроризм ва экстремизм тақозои замон аст

Муҳтавои асосиии мулоқотро пешгирии шомилшавии шаҳрвандон ба ҳизбу ҳаракатҳои террористиву экстремистӣ, даъвати ҷавонон ба хизмати ҳарбӣ, баланд бардоштани маърифати ҳуқуқии шаҳрвандон ҷиҳати иҷрои дастуру супоришҳои ПРезиденти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми худ ба маҷлиси Олӣ ва иҷрои бандҳои “Стратегияи муқовимат ба экстремизм ва терроризм дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2025” ва дигар масоили рӯзмарра ташкил намуд.

Мулоқотро муовини Раиси шаҳри Хуҷанд Ҷамшед Набизода ҳусни ифтитоҳ намуда, ҳадафи баргузор намудани онро шарҳ дод.

Сипас, муовини аввали прокурори шаҳри Хуҷанд Наим Тоҷизода баромада карда, аз ҷумла афзуд, ки дар ҷаҳони имрўз яке хатарҳои асосии ҳаёти инсоният ин радикализм, экстремизму терроризм буда, аз тамоми мақомоти давлатӣ, шохаҳои ҳокимият ва аҳли ҷамоатчигӣ муборизаи муштарак ва дастҷамъонаро бар зидди ин зуҳуроти номатлубро талаб менамояд. Воқеан ҳам мубориза бар зидди терроризму экстремизм ва дигар таҳдидҳои замони муосир яке аз самтҳои муҳими фаъолияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сиёсати доиливу хориҷии он мебошад. Ин нуктаҳо борҳо аз ҷониби Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президентим мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханрониҳояшон таъкид мегардад.

Бояд гуфт, ки имрӯз барои муборизаи муштарак алайҳи терроризм ва экстремизм санадҳои дохилию байналмилалӣ қабул ва мавриди амал қарор доранд. Стратегияи глобалии Созмони Милали Муттаҳид оид ба мубориза алайҳи терроризм ва конвенсияҳои зиддитеррористии он аз ҷумлаи ин санадҳо мебошад, ки ба гуфтаи Пешвои муаззами миллат, «бояд асоси муборизаи муштарак бо терроризму ифротгароиро ташкил намояд».

Ҷумҳурии Тоҷикистон низ яке аз мамлакатҳе мебошад, ки дар ин самт тадбирҳои мушаххас андешида, онҳоро амалӣ намуда истодааст. Соли 2016 бо Фармони Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муқовимат ба экстремизм ва терроризм барои солҳои 2016-2020 тасдиқ гардид. Стратегияи мазкур самтҳои асосии сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар самти муқовимат ба экстремизм ва терроризм муайян намуда, вазифаҳои мақомоти давлатиро ҷиҳати аз байн бурдани омилҳои ба экстремизм ва терроризм мусоидаткунанда мушаххас намуда, яке аз қадамҳои устувори мамлакати мо дар самти пешгирии ин зуҳурот мебошад.

Итилоъ дода шуд, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонун "Дар бораи озодии виҷдон ва иттиҳодияҳои динӣ" дар соли 2009 қабул шуда, амал мекунад, ки моддаи 4 (қисми 7-8)-и он манъ кардани фаъолияти иттиҳодияҳои диниро дар сурати вайрон кардани амнияти ҷамъиятӣ, тартиботи ҷамъиятӣ, саломатӣ ва доғдор намудани маънавиёту ахлоқ, ба-рангехтани низоъҳои иҷтимоӣ, нажодӣ, миллӣ ё динӣ пешбинӣ кардааст. Нақши муҳим-ро дар ин росто татбиқи қонуни ҶТ «Дар бораи мубориза бар зидди экстремизм» (аз 8.12. 2003) мебозад.

Қонуни ҶТ аз 812.2003 №12 «Дар бораи мубориза бар зидди экстремизм (ифротгароӣ)» номгӯи фаъолиятҳои мамнуъро фаро гирифтааст:

- зӯран тағйир додани асосҳои сохти конститутсионӣ ва вайрон кардани бутнию яго-нагии ҶТ;

- таҳдид ба амнияти ҶТ;

- забт ва ё тасарруфи рукнҳои ҳокимият;

- ташкили ғайриқонунии гурӯҳҳои мусаллаҳ;

- амалӣ намудани фаъолияти террористӣ;

- барангехтани низоъҳои нажодӣ, миллӣ, динӣ ва иҷтимоӣ;

- паст задани шаъну эътибори миллӣ;

- амалӣ намудани амалҳои авбошона, ки метавонанд асосҳои маънавӣ, сиёсӣ, миллӣ, нажодӣ ва ё диниро нисбати ягон гурӯҳ ба бор оранд;

- тарғиби бартарият ва афзалиятнокиҳо нисбати шаҳрвандони дигар дар заминаҳои динӣ, иҷтимоӣ, миллӣ, нажодӣ, мансубияти забонӣ;

- даъвати оммавӣ барои амалӣ намудани ин фаъолият е анҷом додани амалҳои зикр-шуда;

- анҷом додани амалҳои зикршуда бо роҳи пешниҳод барои амалӣ кардани фаъолиятҳо тавассути таълим, матбаа ва пойгоҳҳои моддию техникӣ, робитаҳои интихборотӣ.

Наим Тоҷизода гуфт, ки омӯзиши ин муқаррарот имконият медиҳад таъйид намоем, ки иртиҷоъпарастӣ (экс-тремизм) - ин халалдор намудани меъёрҳои мавҷуди ҷомеа буда, усулҳои таҳамулпазири-ро тавассути маҷмӯи зуҳуроти хушунатбору зӯроварӣ доғдор менамоянд.

Қонун «Дар бораи мубориза бар зидди экстремизм (ифротгароӣ)» фаъолиятҳои иртиҷоъпарастиро мукаммалан ташреҳу тавзеҳ додааст. Ифтротгароӣ ин ҷо аз ҳарсафканӣ (терроризм) дар тафовут шарҳ дода шудааст: «зӯран тағйир додани сохтори конститутси-онӣ ва вайрон кардани ягонагию бутунияти Тоҷикистон». Айён аст, ки қонуни мазкур бо назардошти манфиатҳои миллию давлатӣ коркард ва қабул гаштааст.

Имрӯз ифротгароӣ ва иртиҷоъпарастӣ воқеан ҳам ба амнияти миллӣ метавонанд таҳдид кунанд ва зикр кардан ба маврид аст, ки қонун бояд дар масъалаҳои муҷозоту масъулият ва ҷавобгарӣ барои амалҳои ифротгароёна, иртиҷоъпарастона ва ҳаросафкано-на шадидтар амалӣ гардонида шавад.

Иттилоъ дода шуд, ки то имрӯз дар ҳудуди Тоҷикистон расман фаъолияти чунин ташкилотҳои ҳаросафкан, ифротгаро ва иртиҷопараст манъ карда шудаанд. Аз ҷумла: “Ҳизби терррористии наҳзати ислом” "Ал-Қоида", "Ҳаракати исломии «Ӯзбекистон», "Ҷамоати Таблиғ", "Толибон", "Тоҷикистони озод", "Ҳизб-ут-Таҳрир", ҳаракати "Салафия", ҳамчунин созмони "Шоҳидони Яҳё" мебошанд.

Бо назардошти ин ба сифати шартҳои асосии паҳншавии иртиҷоъпарастӣ рахна кардани шуурнокии баъзе ҷавонон, бесаводию камсаводии динӣ, ноогоҳ ва бехабар будан аз усул ва рукнҳои асосии мазҳаби ҳанафия ва чанде дигар мебошанд. Мо ва рукнҳои алоҳидаи давлатро ба мақсад мувофиқа аст, ки зимни татбиқи омӯзишу парвариши насли наврас маърифати ҳуқуқию шаҳрвандиро таҳкиму тақвият диҳем.

Мулоқот бо саволу ҷавоб ва пешниҳодот ҳусни анҷом бахшида шуд.