21 Май 2019

Яке аз кўчаҳои маҳаллаи 15-и шаҳри Хуҷанд ба номи профессор Абдумаҷид Қодиров гузошта шуд. Ба ин муносибат дар кӯчаи номбурда ҷамъомади тантанавӣ оид ба расми кушоди лавҳаи ёдгорӣ ва номгузорӣ намудани номи кӯчаи мазкур баргузор гардид.

Муовини Раиси шаҳри Хуҷанд Фирўза Нуруллозода баромад намуда, аз ҷумла таъкид дошт, ки ҳар халқу миллат бо бузургону абармардони хеш ифтихору сарбаландӣ дорад. Қадршиносӣ намудани хизматҳои шоёни ходимони барҷастаи давлатию ҷамъиятӣ, Арбобони намоёни илму фарҳанг, зиёиёни пешқадам – умуман шахсиятҳои хирадпеша ва ба дараҷаи сиёсати давлатӣ баровардани онҳо, яке аз падидаҳои даврони Истиқлолият, натиҷаи сиёсати давлат ва Ҳукумати Ҷумхурии Тоҷикистон мебошад. Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Хуҷанд низ дар баробари арҷгузорӣ ба шахсияти бузургмардони миллатамон ва омўзиши амиқу ҳамаҷонибаи осори онҳо вазифадор аст, ки ин мероси ҷовидониро ба хотири ватанхоҳиву ватандорӣ , илму ҳунаромўзӣ ва аҳлоқи ҳамида, тарбияи наврасону ҷавонон дар рўҳияи башардўстиву инсонпарварӣ, истифода намояд.

Дар ин ҷода пардабардорӣ намудан аз лавҳаи ёдгорӣ ва номгузорӣ намудани номи яке аз кўчаи номнадоштаи маҳаллаи 15-и шаҳр ба номи Абдумаҷид Қодиров дар ҳаёти иҷтимоиву фарҳангии шаҳри Хуҷанд падидаи воқеан хотирмон мебошад.

Иттилоъ дода шуд, ки бо қарори Маҷлиси вакилони халқи шаҳри Хуҷанд, даъвати панҷум аз 10 апрели соли 2019, таҳти №305 «Дар бораи номгузорӣ намудани яке аз кўчаи номнадоштаи маҳаллаи 15-и шаҳр ба номи Қодиров Абдумаҷид ба тавсиб расидааст.

Сипас дар вазъитяи тантанавӣ парда аз лавҳаи ёдгорӣ бардошта шуд.

Дар чорабинӣ ҳамчунин муовини ректори Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи академик Бобоҷон Ғафуров Абдулҳафиз Азизов, дотсент Саидмурод Ҳоҷиев, муовини раиси собиқадорони ҷангу меҳнати вилояти Суғд Шавкат Алиев, профессор Ҳабибулло Холҷўраев, шоир ва нависанда Абдуфаттоҳ Кулолӣ ва набераи Абдумаҷид Қодиров - Дилшод Қодиров баромад намуда, аз хизматҳои шоёни марҳум ёдоварӣ намуданд.

Ҷоиз ба зикр аст, ки Абдумаҷид Қодиров 20 майи соли 1929 дар шаҳри Хуҷанд дар маҳаллаи «Чақари бойча»-и ҳозира «Тути калон» дар оилаи деҳқон таваллуд ёфтааст. Баъд аз хатми мактаби миёнаи №6 (ҳоло № 18 шаҳри Хуҷанд) солҳои 1947-1951 донишҷўи факултаи таърихи Институти Давлатии омўзгории Ленинобод ба номи С.М. Киров гардида, онро бо баҳои аъло хатм кардааст. Абдумаҷид Қодиров ба донишу илмомўзӣ шавқи зиёд дошта, дар омўхтани забонҳои хориҷӣ низ кўшиш ба харҷ медод. Мавсуф забонҳои русӣ, ўзбекӣ, арабӣ ва олмониро дар сатҳи аъло аз худ карда буданд. Солҳои 1951-1952 ҳамчун аспиранти институти таърих, археология ва этнографияи Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳсил намудааст. Солҳои 1952-1953 идомаи таҳсили худро дар аспирантураи Пажўҳишгоҳи таърихи маданияти моддии Академияи илмҳои Иттиҳоди Шўравӣ дар шаҳри Ленинград, сурат гирифтааст.

18 майи соли 1956 А.Қодиров рисолаи номзадиро дар мавзўи «Саҳми Абуалӣ ибни Сино дар инкишофи илми набототшиносии Шарқи асримиёнагӣ» ҳимоя намудааст. Солҳои 1957-1958 ба ҳайси омўзгори кафедраи таърихи Институти Давлатии омўзгории Ленинобод ба номи С.М. Киров ва солҳои 1957-1962 ҳамчун декани факултаи таъриху филологияи донишгоҳи мазкур фаъолият намудааст.

Соли 1969 дар донишгоҳи шарқшиносии Академияи илмҳои Иттиҳоди Шўравӣ дар шаҳри Маскав, ки он вақт сарварии Институтро академик Бобоҷон Ғафуров ба ўҳда дошт, рисолаи докториро ҳимоя намудааст. Қобили зикр аст, ки аллома Бобоҷон Ғафуров дар ҳаёти илмӣ ва зиндагии профессор Абдумаҷид Қодиров нақши назаррас доштааст. А.Қодиров 1-ноябри соли 1972 соҳиби унвони профессорӣ гардидааст. Солҳои 1972 -1996 ҳамчун профессори кафедраи фалсафаи донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи А.Б.Ғафуров фаъолият бурда барои хизматҳои шоистааш аз ҷониби роҳбарияти мақомоти соҳавии Ҷумҳурӣ ва иттиҳоди шўравӣ қадршиносӣ гардида шудааст;

23-феврали соли 1961 бо ифтихорномаи Вазорати маорифи Ҷумҳурии Шўравии Совети Тоҷикистон ва комитети Ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи коркунони маориф, соли 1970 бахшида ба 100-солагии В.И.Ленин бо медали «Ленин», 12 декабри соли 1974 бо ифтихорномаи Ҷамъияти умумииттифоқии «Знание» ва соли 1976 бо медал «Барои меҳнати шоён» сарфароз гардонида шудааст.

Фаъолияти илмии А.Қодиров доманадору сермаҳсул буда, муаллифи беш аз 40 асари илмӣ-оммавӣ ва илмӣ-методӣ мебошад. Номбурда таҳти роҳнамоии устодони хеш корҳои судманди илмӣ расонидааст.

Абдумаҷид Қодиров дар рушду нумўи Донишгоҳи Давлатии Хўҷанд ба номи академик Б.Ғафуров, дар камолоти маънавии ҷавонон саҳмгузори арзанда буд. Устод дар хотираи ҳамкасбон ҳамчун инсони покдил, бо нури зиё, меҳрубон ва накўкор нақш бастааст. Абдумаҷид Қодиров 22 марти соли 1997 дар шаҳри Хуҷанд вафот карда бошад ҳам, номи неку корҳои шоистаи ў дар дилу дидаи мардуми Хуҷанд абадӣ маскан гирифтааст.

Дафтари матбуоти
Раиси шаҳри Хуҷанд